Olağanüstü Durumlar Olağanüstü Kararlar Almayı Gerektirir

Endeavor Yönetim Kurulu Üyesi ve Fiba Grubu Yönetim Kurulu Başkanı Murat Özyeğin’i ağırladığımız beşinci Endeavor Cuma Webinarı’ı, Endeavor Türkiye Genel Sekreteri Aslı Kurul Türkmen moderatörlüğünde, 24 Nisan tarihinde gerçekleşti. Hepimizin aynı soruları sorduğu bugünlerde dinlediğimiz podcast, yayın ve webinarlar’da; okuduğumuz haber, makale ve kitaplarda gündemle alakalı birbiriyle çatışan birçok farklı ifade bulunuyor. Yanlış bilgiler edinmeden konunun gelişimini ve önümüzdeki dönem için seyrini anlayabilmek adına sağlık ve bilim insanlarının çalışmalarını yakından takip ettiğini söyleyen Murat Özyeğin, bu salgının ne gibi öğretileri olduğu ve topluluk bilincinin artmasının nasıl birçok konuda dünyayı düzlüğe çıkaracağı hakkında fikirlerini bizimle paylaştı.

● “Bunun sebebi ben değilim” cümlesini kendinize sıkça hatırlatarak bu durumu çözmeye nasıl katkı sağlayabileceğinizi düşünün. Herkesin ailesiyle ve en sevdiği insanlarla kapalı kaldığı bu dönemde yaşadığımız dünyanın akış hızını yavaşlatma ve ona daha çok saygı duyma konusunda ilerleme hedeflemeliyiz. Yaşananlar hiç kimsenin bireysel suçu olmasa da insanlığın bu sonuca hep birlikte sebep olduğunu hiçbir zaman unutmamalıyız. Bizim yapacağımız en zararlı şey sorumluluk almaktan kaçarak bu tür bir olayın başımıza bir daha gelmeyeceğini düşünmek olur. “Buradan kolektif olarak bir ders almalıyız. Örneğin bu süreç bittiğinde nispeten rahatça nefes alabilen şirketler gelecek ayın cirosundan önce bir daha böyle bir salgın ve krizin var olmaması adına toplumsal olarak ne yapılacağı yönünde bir adım atıp dünyayı bir daha riske atmamanın önemini kavraması önemli. Havayolu şirketlerinin yolculukları sınırlandırması, mobilitenin yavaşlatılması, restoranlarda artık daha az masaya servis verilmesi gibi önlemler alınabilir. Turizm modelini değiştirmek gerekebilir çünkü o sektör biraz fazla iç içe; açık büfe, otobüs turları, ortak havuz ve kaydıraklar… Oralarda da alınması gereken tedbirler var. Sosyal yaşam alanları oluşturma konusunda farklı modeller kesinlikle gelişecek bu olanlardan sonra.

● İşinizin yaşaması için durumu dikkat ve ciddiyetle ele alın, gelecekte oluşabilecek potansiyeli pandemi gündeminde harcamak/ kaybetmek çok yazık olur. Önümüzdeki dönemde düşecek potansiyel talebi dengeli bir biçimde değerlendirin. Fiyatların düşüşüyle satın alıma öncelik vermek yerine önce adım adım toparlanmaya çalışın, kimsenin kazandığı bir başkasının kaybettiği olmamalı. Nakit sıkışıklığı yaşanıyorsa bir önceliklendirme yapılmalı, erken/geç ödeme planlamaları oluşturulmalı, ancak hala öncelikse ve zarar vermeyecekse yatırımlara devam edilmeli. Fırsatçı yaklaşımdansa kazan — kazan durumları için temel oluşturmak daha yararlı olur. Olağanüstü durumlar olağanüstü karar almak ve uzun vadede katma değer yaratmak için iyi koşullar oluşturabilir.

● Çalışanlarınız, müşterileriniz ve paydaşlarınıza karşı sorumluluklarınız var; bu sorumlulukları ne kadar ön planda tutarsanız herkes birbirine sahip çıkacaktır. En başta çalışan/müşteri sağlığı olmak üzere; tedarik zincirindeki hijyen ve evde çalışma sistemi geri bildirimleri üzerine kontroller yapın ve genel durumu bildiğinizden emin olun. “Müşterimiz daha bir şeyi istemeden biz nasıl düşünebiliriz?” hala en önemli sorulardan; müşteri tecrübesi karlılıktan önde tutulmalı. Orta uzun vadede hangi tecrübeyi yaşatacağınıza karar vermelisiniz müşteriye çünkü birincil önceliğiniz gerektiğinde müşteri memnuniyetini karlılığın sıfır olmasını göze alarak iyileştirmek olacak.

● Her sektörde bir açılma olacak fakat her birinde sosyal mesafeyi korumaya yönelik tedbirlerle de karşılaşacağız. Yaz mevsiminin gerçekten bir avantajı olacaksa bile insanların sosyalleşme alışkanlıkları aynı olmayacak; park, bahçe, deniz kıyısı gibi yerler yüksek ihtimalle restoran veya sinemalara tercih edilecek. Muhtemelen otel odalarının dezenfeksiyon gerektirmesi sebebiyle gün aşırı kullanımı, restoranların aynı anda kapalı alanda bulunabilecek insan sayısını düşürme gerekliliği ile menü çeşitliliği ve masa sayısını azaltması, sinema/tiyatro salonlarının insanların arasında boş koltuk kalacak şekilde bilet satması gibi önlemler alınacak. Gelinen noktayı işletmelerin açıldığı ay sonu cirolarıyla birlikte göreceğiz, satışlara neyin ne kadar yansıyacağı belirsiz. Operasyonel verimliliğin sağlanabilmesi için GDP etkilenecek, doluluk oranları ve fiyatlardaki düşüşler bir süre görmezden gelinmek zorunda. Veriden öğrenerek adım attığımız bir dönemdeyiz, aslında ideal bir girişimci atmosferi denebilir. Girişimcilerin ortaya koyacağı ortak tema ve buradan çıkacak ürünlerle düzlüğe çıkacağız.

● Hedef belirleyip oradan adım adım geri gelerek bugünün planını oluşturun. Uzaktan çalışması imkansız görünen şirketler bunu birkaç gecede başardı, çağrı merkezi verimliliği çok arttı, dijitalleşme olumlu ilerledi; şimdi bütün bunları nasıl kalıcı hale getirebiliriz diye düşünülmeli. Hem dünyamıza, hem şirketlere, hem de kendinize olan inancınızı kaybetmeyin; ileride “iyi ki o günleri yaşadık”, “o günler sayesinde şunu farklı yaptık”, “bunun doğrusunu öğrendik”, “bu ürünü geliştirdik” diyebilecek olmaya odaklanın. Dünyanın bir dayanışma içinde olmadığı senaryoda bu işin içinden çıkamayacağız, maksat birlikte en az hasarı almak. “Adil” ve “ortak”; anahtar kelimeler bunlar. Kıymetli, başarılı, kaliteli insanlarla çalışmanın önemi bugünlerde ortaya çıkıyor.

Bu dönemde çocuklarınızla vakit geçirin, daha önce okumadığınız türlerde kitaplar okuyun. Kendinize, ailenize ve şirketinize iyi bakın, unutmayın ki ayakta kalanların önüne çok güzel fırsatlar çıkacak.

Bu yazı Endeavor Ekibi’nden İdil Ertürk tarafından derlenmiştir.